تأثیر تنش خشکی و کودهای فسفر و روی بر صفات زراعی مورفولوژیکی و میزان اسانس بابونه آلمانی

خشکی یکی از مهم­ترین عوامل محدودکننده رشد گیاهان در سراسر جهان است که تقریباً تولید 25 درصد اراضی جهان را محدود ساخته است. به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی و سطوح مختلف کود فسفر و روی، بر صفات کمی و عملکرد اسانس گیاه داروئی بابونه آلمانی (Matricaria recutita L.) رقم تتراپلوئید گورال، آزمایشی به‌صورت کرت­های خردشده فاکتوریل در قالب طرح بلوک­ کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال زراعی 92-1391 اجرا گردید. رژیم آبیاری در سه سطح شامل 75% ظرفیت مزرعه (ملایم)، 50% ظرفیت مزرعه (تنش متوسط) و 25% ظرفیت مزرعه (تنش شدید)، به‌عنوان عامل اصلی و سطوح کود سوپر فسفات تریپل CaH4P2O8 در سه سطح شامل صفر، 150 و300 کیلوگرم در هکتار و در ترکیب فاکتوریل با سطوح کود سولفات­روی (ZnSO4(H2O در دو سطح شامل صفر و 30 کیلوگرم در هکتار به‌عنوان عامل فرعی لحاظ شد. صفات اندازه­گیری شامل ارتفاع بوته، تعداد گل در بوته، قطر گل، عملکرد گل تازه، عملکرد گل خشک، طول ریشه و عملکرد اسانس بود. نتایج آزمایش نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش معنی‌دار میانگین تمام صفات مورفولوژیک به جز طول ریشه گیاه گردید. اما بااین‌حال عملکرد اسانس در شرایط تنش متوسط کاهش معنی­داری نشان نداد. کاربرد کود فسفر تا میزان 150 کیلوگرم و کود روی به میزان 30 کیلوگرم در هکتار باعث افزایش مقادیر صفات مورفولوژیک و اسانس شد. مصرف زیاد کود فسفر (300 کیلوگرم در هکتار) اثرات منفی در عملکرد بابونه داشت. به‌طورکلی نتایج این آزمایش نشان داد که اعمال تنش متوسط (50 درصد ظرفیت مزرعه) به همراه مصرف 150 کیلوگرم کود فسفر و 30 کیلوگرم کود روی در هکتار، می‌تواند باعث بهبود عملکرد اسانس بابونه آلمانی گردد.